بسیاری از ما زدن جوش در صورت یا جاهای دیگر از بدن را تجربه کرده­ایم. این جوش­ها گاهی بسیار کوچک بوده و هیچگونه درد و نشانه دیگری ندارند. گاهی نیز چرکی بوده، همراه با درد هستند و متورم می­شوند. در این صورت اگر از یک دکتر درماتولوژی یا دکتر پوست سوال کنید، می­گوید که شما به کورک پوست یا دمل مبتلا شده­اید. این مشکل کوچک گاهی بسیار آزار دهنده است. به خصوص زمانی­که روی صورت ایجاد شده و زیبایی پوست صورت شما را تحت­الشعاع قرار دهد.

برای اینکه با این مشکل بیشتر آشنا شویم و بتوانیم برای بر طرف کردن آن بهترین تصمیم را بگیریم باید بدانیم کورک پوست چیست و چگونه درمان می شود ؟ در این مقاله سعی داریم به بررسی کامل این مشکل پوستی پرداخته و علل، راه­های درمان و روش­های پیشگیری از آن را توضیح دهیم:

بیماری پوستی کورک چیست ؟

اگر بخواهید بدانید کورک چه شکلی است باید جوش­های ساده چرکین را در نظر بگیرید که گاهی به همان کوچکی و گاهی بسیار بزرگ­تر هستند. کورَک ( Boil ) به جوش­ها و برآمدگی­های روی پوست می­گویند که چرکین و دردناک هستند. در واقع عفونت زیر پوست باعث به وجود آمدن کورک می­شود که خود این عفونت نیز نتیجه عفونت عمیق پیاز مو است؛ علت عفونت پیاز مو نیز از آلودگی فولیکول مو به نوعی باکتری است.

بنابراین مشخص می­شود کورک پوست در هر جایی که مو رشد می­کند می­تواند به وجود بیاید. اما غالبا این جوش­ها در اندام­های زیر تشکیل می­شوند:

• کورک زیر پوستی زیر بغل
• جوش روی گردن
• کورک روی سینه­ها
• کورک روی باسن و ران
• کورک در پوست سر
• کورک روی پوست بیضه
• کورک روی پوست صورت

کورک زمانی که دور چشم زده شود به آن گل مژه ( Eyelid ) و اگر بسیار بزرگ­تر از حد معمول باشد به آن آبسه (Abscess ) می­گویند. همچنین زمانی که تعدادی کورک پوستی در یکجا تجمع کرده و یک توده را تشکیل بدهند به آن کفگیرک یا کربونکل (Carbuncle ) می­گویند.

علائم و عوارض کورک پوست

کورک پوست به مروز زمان به شکل چرکین خود تبدیل می­شود. یعنی ممکن است ابتدا جای آن کمی متورم شده و قرمز شود. در این صورت با دست زدن به نقطه قرمز متوجه می­شوید که زیر دستتان کمی برآمده است. پس از آن به مرور علائم و نشانه­هایی که در زیر آمده است نمایان می­شود:

• حس درد: حس درد ممکن است با دست گذاشتن بیشتر شود. علاوه بر این ممکن است قبل از نمایان شدن عفونت خارش نیز پیدا کند.
• چرکین شدن: در این مرحله عفونت شروع به نمایان شدن می­کند.
• بزرگ شدن سایز: همزمان با بروز عفونت، اندازه آن نیز بزرگ شده و گاهی می­تواند به اندازه یک فندق و حتی بزرگ­تر رشد کند.
• نزدیک شدن عفونت به پوست: در این مرحله عفونت به پوست نزدیک شده، پوست اطراف جوش قرمز می­ماند و عفونت به مرکز جوش نزدیک می­شود.
• ترکیدن: کورک پوست پس از مدتی با لمس کردن یا بدون دخالت شما می­ترکد و عفونت بیرون می­آید. این عفونت ممکن است با خون نیز همراه باشد.
• سرایت: ترکیدن جوش­های بزرگ ممکن است با سرایت به نقاط دیگر در اطراف جوش همراه باشد.

علت کورک زدن چیست؟

علت ایجاد کورک پوست معمولا نوعی باکتری به نام استافیلوکوک اورئوس (Staphylococcus aureus ) است؛ اما سایر باکتری­ها و قارچ­ها نیز می­توانند در رشد آن موثر باشند. باکتری معمولا از طریق یک برش روی پوست یا فولیکول مو وارد بدن می­شود.

در این مرحله سیستم ایمنی بدن و گلبول­های سفید شما با شناسایی آن­ها سعی در مبارزه با آن­ها را دارد. برای این منظور در ناحیه ورود این باکتری چرک تولید می­شود. این مشکل ممکن است برای همه افراد اتفاق بیفتد. اما عوامل زیر نیز می­تواند احتمال ابتلا به کورک پوست را بیشتر کند:

• تماس با فردی که به عفونت استافیلوکوک مبتلاست
• اضافه وزن
• بیماری­های پوستی مانند اگزما
• نقص سیستم ایمنی و ابتلا به بیماری­هایی مانند دیابت و سرطان

عوارض ناشی از کورک پوست چیست؟

کورک پوستی اغلب بی آزار است و می­توان با چند بار مراجعه به دکتر کورک یا دکتر درماتولوژی آن را از بین برد.؛ حتی گاهی خود به خود و بعد از گذشت چند هفته از بین می­رود. اما عدم بهبود کامل آن و عدم اقدام به درمان ممکن است عوارض زیر را در پی داشته باشد:

• باقی ماندن عفونت و پخش شدن آن می­تواند باعث ورود عفونت به جریان خون شده و ممکن از فرد مبتلا به سپسیس ( Septicemia )
• ممکن است وارد مغز شده و باعث ایجاد بیماری­های خطرناکی مانند مننژیت شود.
• ممکن است لایه­های زیرین پوست را درگیر کرده و باعث ابتلا به سلولیت (cellulitis ) شود.
• همچنین ممکن است به قلب، نخاع، استخوان­ها و سایر اندام­ها سرایت کرده و حتی منجر به مرگ شود.

چه زمانی باید برای تشخیص و درمان به پزشک مراجعه کنید؟

برخلاف آنچه بسیاری از افراد تصور می کنند، لازم نیست برای یک جوش ساده به پزشک مراجعه کنید. اما اگر شرایط زیر را داشتید باید به پزشک مراجعه کنید:

• اگر همراه با ایجاد کورک پوست به تب مبتلا شدید
• اگر پوست اطراف کورک قرمز و رگه­های قرمز رنگ اطراف آن تشکیل شد
• اگر غدد لنفی شما متورم شد
• زمانی که درد کورک پوستی شما شدید شد
• اگر کورک­های زیادی در کنار هم تشکیل شد یا عفونت آن ها تخلیه نشد

در چنین شرایطی پزشک علاوه بر معاینه بالینی بیمار، ممکن است نمونه گیری از این جوش­ها انجام داده و آزمایش­های مربوط به عفونت­های باکتریایی را انجام دهد.

روش­های درمان کورک پوست صورت و بدن

برخی از افراد به محض مشاهده علائم و نشانه­های کورک پوستی به دنبال بهترین پماد برای درمان کورد نی نی سایت و سایت­های مشابه آن می­گردند. اما باید بدانید برخی از این نظرات تخصصی نبوده و باعث بدتر شدن اوضاع بیماری شما می­شوند. بنابراین بهتر است به محض مواجهه با علائم کورک پوست برای درمان آن باید به پزشک مراجعه کنید. اما سوال برخی اینست که برای درمان کورک به چه پزشکی مراجعه کنیم ؟ برای این منظور بهتر است به دکتر متخصص پوست و دکتر کورک مراجعه کنید.

در ادامه باید بدانید روش­های درمان کورک پوست متفاوت است. پزشک شما پس از تشخیص شدت و مرحله بیماری می­تواند روش مناسب را به شما پیشنهاد بدهد. اما به­طور کلی روش­های زیر توسط اکثر پزشکان پیشنهاد می­شود.

• در صورت وجود عفونت یک دکتر کورک ممکن است آنتی بیوتیک تجویز کند.
• پماد سفالکسین برای درمان کورک بسیار مناسب است و اکثر پزشکان ممکن است آن را تجویز کنند.
• برش و تخلیه کورک پوستی نیز یکی دیگر از روش های درمان است که در مواقع حساس برخی از پزشکان از آن استفاده می کنند.
• تزریق کورتیکواستروئیدها (Corticosteroids ) که به آن اصطلاحا کورتون می گویند نیز برای از بین بردن این جوش ها مفید است.
• میکرودرم ابریژن (Microderm abrasion ) یا لایه برداری شیمیایی برای از بین بردن لایه آسیب دیده پوست و درمان زخم های کورک پوست

درمان خانگی کورک پوست

برای اینکه به روند درمان خود سرعت ببخشید و از پیشروی کورک پوست خود جلوگیری کرده و از روش­های درمانی که پزشک شما پیشنهاد داده است بهترین نتیجه را بگیرید باید در خانه نیز برخی از نکات را رعایت کرده و کارهایی را انجام دهید. انجام این کارها بسیار ساده هستند اما در اکثر مواقع می­توانند کمک بسیار بزرگی به فرد مبتلا بکنند. در ادامه با برخی از مهمترین آن­ها آشنا می­شویم:

• از دست زدن و دستکاری کردن کورک پوست خودداری کنید.
• از صابون­های آنتی باکتریال استفاده کنید.
• چند بار در روز از کمپرس گرم و مرطوب استفاده کنید. دقت کنید که هر بار از یک حوله تمیز و استریل استفاده کنید.
• روی جراحات را به طور دائم با مواد استریل پاکیزه نگه دارید.
• از مواجهه با آلودگی­ها، دودهای غلیظ مانند دود سیگار و قلیان دوری کنید.
• پس از ترکیدن کورک، جهت جلوگیری از سرایت به جاهای دیگر پوست، آن را با یک گاز استریل بپوشانید.
• بهداشت شخصی را رعایت کنید و به­طور مداول ملحفه­ها و وسایل شخصیتان را شسته و ضد عفونی کنید.

روش‌­های پیشگیری از ابتلا به کورک پوستی چیست ؟

بهترین کار اینست که با رعایت برخی از نکات و موارد بتوانیم از بروز این بیماری پوستی جلوگیری کنیم؛ چراکه این مشکل گاهی می­تواند بسیار آزاردهنده باشد. اگر شرایط عادی دارید و دچار بیماری زمینه­ای نیستید یا نقص ایمنی ندارید اینکار بسیار ساده است. اما با وجود برخی از مشکلات و بیماری­ها، پیشگیری از ابتلا به کورک پوستی کمی پیچیده و سخت است. در هر صورت روش­های پیشگیری از این بیماری در زیر آورده شده است:

• از تماس نزدیک با افرادی که به این باکتری مبتلا هستند خودداری کنید.
• همیشه دست­های خود را پاکیره و تمیز نگه دارید.
• دستمال، حوله و وسایل شخصی دیگران را استفاده نکنید.
• اگر مجبور به خوابیدن در هتل و اتاق افراد دیگر هستید، از ملحفه­ها، صابون و حوله­های جدا و شخصی استفاده کنید.
• اگر خراش یا زخمی روی پوستتان ایجاد شد، روی آن را بپوشانید.

پاسخ به سوالات متداول در مورد کورک پوست

در ادامه برای شناخت بهتر این بیماری سعی داریم به ۳ سوال پر تکرار در مورد کورک پوست پاسخ دهیم. پاسخ این سوالات می­تواند مکمل مطالب فوق بوده و به شما در درک بهتر این بیماری کمک کند.

۱- آیا کورک خطرناک است؟

برخی از افراد با دیدن جوش­های بزرگ، زیاد و چرکین روی پوست خود نگران شده و فکر می­کنند این یک بیماری خطرناک است. اما باید بگوییم کورک پوست خطرناک نیست اما باید برای درمان آن به دکتر متخصص پوست مراجعه کنید. همچنین انجام یک آزمایش کلی برای اینکه مطمئن شوید بیماری زمینه­ای جدی ندارید می­تواند مفید باشد.

۲- آیا می­توانیم در خانه کورک پوست را تخلیه کنیم؟

فشار دادن این برخی از این کورک­های پوستی برای بعضی از افراد جذاب است و برخی دیگر نیز فکر می­کنند بهتر است بدون مراجعه به پزشک برای درمان، خودشان آن­ها را در خانه تخلیه کنند. اما اگر دقت کنید زمانی­که این کار را انجام می­دهید، تعداد آن­ها نه تنها کم نشده بلکه زیاد می­شود. علت آن نیز این است که فرد در خانه ممکن است با دست­ها یا وسایل آلوده اقدام به تخلیه کورک پوست کند یا پس از تخلیه آن­ها وسیله عفونی را به بخش­های دیگر پوست زده و باکتری را منتقل کند. به همین دلیل توصیه ما اینست که به هیچ عنوان در خانه اقدام به تخلیه این جوش­ها نکنید.

۳- چطور جای تخلیه کورک روی پوست را از بین ببریم؟

روی پوست بدن برخی از مبتلایان به کورک پوست و به خصوص روی صورت آن­ها جای جوش‌­هایی که ترکیده یا به مرور خوب شده­اند می­ماند. این مساله به­خصوص برای خانم­ها باعث آزار و ناراحتی می­شود. برای همین بسیاری از افراد به دنبال راهی برای بر طرف کردن جای این جوش­ها هستند. در اکثر مواقع یک دکتر متخصص پوست لیزردرمانی را پیشنهاد می­دهد. این روش می­تواند تا حد زیادی جای آن­ها را از بین ببرد.